
Franczyza jako pomysł na biznes
Spis treści:
Co to jest franczyza? Na czym polega?
Chcesz rozpocząć działalność, ale do tej pory nie miałeś okazji, by działać na własny rachunek jako przedsiębiorca. Chciałbyś skorzystać z czyichś doświadczeń i wsparcia, ale praca „u kogoś” nie wchodzi już w grę. A może w biznesie jesteś “starym wyjadaczem” i nie wyobrażasz sobie powrotu do pracy na etacie, jesteś jednak zmęczony byciem nieustannie “żeglarzem, sterem i okrętem” i zastanawiasz się, czy istnieje model biznesowy, w którym można działać na własny rachunek, korzystając z gotowych rozwiązań i narzędzi.
Taki model funkcjonowania, w którym łączy się samodzielność przedsiębiorcy z pewną formą odgórnej organizacji istnieje z powodzeniem od lat i nazywa się franczyzą. To prowadzenie własnego biznesu pod szyldem innej marki.
Franczyza to rodzaj współpracy między przedsiębiorcami: franczyzodawcą i franczyzobiorcą.
Franczyzodawca użycza swojej marki, udostępnia wiedzę („know-how”), udziela wsparcia i porad w prowadzeniu przedsiębiorstwa, w zamian za co pobiera opłatę franczyzową lub rozlicza się w inny sposób przewidziany w umowie.
Franczyzobiorcą z kolei jest przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność pod marką rozpoznawalnej firmy. Franczyzobiorca jest niezależny gospodarczo, prawnie i organizacyjnie od franczyzodawcy. Zaopatruje się u franczyzodawcy lub innych dostawców na swój koszt i sprzedaje produkty lub usługi klientom we własnym imieniu i na własny rachunek. Franczyzobiorca przez cały czas pozostaje też samodzielnym przedsiębiorcą.
Zasady współpracy i standardy opisane są w pakiecie franczyzowym, zwanym też licencją franczyzową. Oczekiwania franczyzobiorców są bardzo zróżnicowane. Jedni oczekują, by franczyzobiorca zaproponował lokal, w którym chciałby prowadzić działalność, inni wręcz pomagają partnerom w znalezieniu odpowiedniego pomieszczenia. Niektórzy uzależniają współpracę od wyłożenia przez franczyzobiorcę określonej sumy i zainwestowania w wyposażenie lokalu, inni nie oczekują wkładu na początku, bo przyjęli inny model rozliczeń. Przedsiębiorca zastanawiający się nad wejściem do sieci powinien rozeznać się w ofertach i wybrać tę, która najbardziej odpowiada jego potrzebom.
Franczyza miękka, franczyza twarda…
Warto wskazać na różnice między franczyzą twardą a miękką. Franczyza twarda to bardzo ścisłe powiązanie biznesu z siecią, które przejawia się niemal we wszystkich aspektach działalności: od wystroju placówki po rodzaj oferowanych towarów. Franczyzodawca ma bardzo duży wpływ na oferowany asortyment i prowadzenie biznesu.
Z kolei franczyza miękka daje franczyzobiorcy dużo większą swobodę. Prowadzi on działalność pod szyldem franczyzodawcy, ale ma swobodę podejmowania wielu decyzji.
Jak zostać franczyzobiorcą?
Czy możemy wskazać zespół cech, które powinna mieć osoba, która chce zostać franczyzobiorcą? Dobry franczyzobiorca to po prostu dobry przedsiębiorca, a więc ktoś dobrze zorganizowany, skrupulatny, umiejący przewidywać trudności i im zawczasu zapobiegać, ale też nie obawiający się podejmowania pewnego ryzyka.
Cechy, które powinien posiadać franczyzobiorca to:
Ambicja – bez gotowości do ciężkiej pracy i podnoszenia sobie poprzeczki żaden przedsiębiorca nie odniesie sukcesu. Myli się ten, kto uważa, że wchodząc do sieci franczyzowej, gdzie na starcie dostaje cenne wskazówki i działa pod znaną marką, nie musi już nic robić, bo klienci i tak przyjdą. Na ich lojalność trzeba sobie zapracować. Jeśli w danym punkcie klienci będą źle obsługiwani, to już do niego nie wrócą.
Gotowość do ciężkiej pracy – szef jest jak kapitan statku: pojawia się na nim jako pierwszy i schodzi ostatni. Na franczyzobiorcy spoczywa wiele obowiązków związanych z codziennym funkcjonowaniem placówki: od konieczności zrekrutowania pracowników przez kontrolowanie, by wszystkie rachunki były płacone w terminie. Franczyzobiorca nie powinien zakładać, że gdy uruchomi sklep czy punkt usługowy to “jakoś to będzie”. Jeśli nie zamierza sam w nim pracować, to przynajmniej musi regularnie w nim bywać, by wszystkiego doglądać.
Umiejętność podejmowania decyzji – w biznesie trzeba działać zgodnie z planem, ale gdy pojawią się nagłe, niesprzyjające okoliczności, należy zadziałać szybko. Przedsiębiorca musi umieć podejmować ryzyko i działać pod presją czasu – od jego decyzji zależy los pracowników oraz pieniądze, które zainwestował w biznes. Franczyzobiorca musi też umieć brać odpowiedzialność za swoje decyzje oraz wyciągać wnioski z niepowodzeń.
Umiejętność dostosowania się do narzuconych wymogów – dotyczy to przede wszystkim przedsiębiorców, którzy wchodzą w model “twardej franczyzy”, w którym franczyzodawca bardzo ściśle określa standardy prowadzenia działalności. W zależności od tego, co przewidziane zostało w umowie, franczyzodawca może regulować wystrój placówki, kolory we wnętrzu czy sposób eksponowania produktów. Czemu służyć ma taka standaryzacja? Dzięki niej klient ma pewność, że do której placówki na terenie kraju by nie poszedł, zawsze otrzyma dokładnie tę samą ofertę i będzie obsłużony w taki sam sposób. Jeśli przedsiębiorca nie chce się dostosowywać do narzuconych mu (ale wyraźnie opisanych w zasadach współpracy), powinien zainteresować się ofertą firm, które oferują “miękką franczyzę”. Taki właśnie model oferuje swoim partnerom Lewiatan.
Zobacz także: Sprawna komunikacja z franczyzodawcą
Dlaczego warto być franczyzobiorcą?
W 2020 roku w Polsce działało 1310 sieci franczyzowych i 83 tys. franczyzobiorców. Na rynku franczyzy dominują polskie firmy: osiem na dziesięć franczyz w Polsce stanowią krajowe marki, w ramach których działa również większość jednostek franczyzowych.
Dość powiedzieć, że najpopularniejsze stacje benzynowe, marki odzieżowe, handlowe i gastronomiczne od lat oferują model franczyzy i dla klientów całkowicie naturalne jest, że wybierają właśnie te konkretne sklepy czy restauracje. Wiedzą, czego mogą się na miejscu spodziewać, znają ofertę, a dzięki temu, że sklep czy punkt działa na ich osiedlu, mają też poczucie, że jest “swój”.
Jak już zostało podkreślone, franczyzodawca wyposaża franczyzobiorcę w wiedzę oraz narzędzia potrzebne do skutecznego prowadzenia działalności. Lewiatan na przykład oferuje swoim franczyzobiorcom nowoczesne narzędzia i rozwiązania, zaś współpraca opiera się na zasadzie współtworzenia i współodpowiedzialności, dzięki czemu franczyzobiorcy mają poczucie, że nie są tylko biernymi wykonawcami poleceń “z góry”.
O partnerskim podejściu świadczy fakt, że Lewiatan odchodzi w swojej komunikacji od używania słowa “franczyzobiorca” na rzecz określenia “partner”. Partner to ktoś bardzo ważny, bo dzięki codziennej pracy z klientami ma wpływ na budowanie siły marki i to, w jaki sposób jest postrzegana. To duża odpowiedzialność, ale i ogromny przywilej.
Prowadzenie biznesu w modelu franczyzowym zapewnia comiesięczne wpływy na dobrym poziomie. Dzięki temu, że franczyzobiorca działa od samego początku w sieci, uchroni się przed błędami, które mogą się okazać kosztowne: nietrafiony asortyment, brak znajomości towaru czy brak przeszkolenia personelu. Franczyza to z pewnością pomysł dla przedsiębiorczych, ambitnych ludzi, którzy szukają nowych wyzwań w biznesie.
Czytaj więcej: Z czym wiąże się biznes oparty o franczyzę?
Wybierz zaufanego partnera
Jeśli myślisz, że franczyza to szansa dla Twojego biznesu, skontaktuj się z firmą, której profil działania wydaje Ci się interesujący. Zapytaj o zasady współpracy. To nic nie kosztuje i do niczego nie zobowiązuje. Jeśli chciałbyś działać w obszarze handlu i prowadzić sklep, który stanie się ważnym punktem w Twoim sąsiedztwie, warto przemyśleć ofertę sklepów Lewiatan, który przez lata wypracował autorski model franczyzowy, w centrum którego znajduje się interes franczyzobiorcy.
Lewiatan nie tylko pomaga swoim partnerom uzyskiwać jak najlepsze wyniki finansowe, ale też promuje polską przedsiębiorczość, inspiruje do jej rozwoju oraz umacnia pozytywny wizerunek polskiego przedsiębiorcy. Służy temu realizowany od marca 2021 roku projekt “Urodzeni Przedsiębiorcy”. Celem inicjatywy jest zebranie dobrych praktyk przedsiębiorczości, a także stworzenie przestrzeni wsparcia i wymiany doświadczeń dla przedsiębiorców.